Çocuklarda Tuvalet Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?
Çocuklarda Tuvalet Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır? BUNUN İÇİN DOĞRU BİR ZAMAN YA DA DOĞRU BİR YOL VAR MIDIR? KOMŞUNUN AYNI YAŞTAKİ KIZI/OĞLU BİR GÜNDEÖĞRENMİŞ, BİZİM ÇOCUĞUMUZ NEDEN ÖĞRENMİYOR?
Pek çok anne-baba bu ve buna benzer sorularla bize danışıyorlar. Öncelikle şunu bilmekte fayda var; çocuğunuzun tuvaletini söylemesi için bir eğitim gerekmez. Evet, yanlış duymadınız eğitim gerekmez. Pek çok kişi sıklıkla “tuvalet eğitimi” terimini kullanıyor ancak “tuvalet alışkanlığı” demek daha yerinde olacaktır. Çünkü eğitim ciddi bir iştir ve sizin aktif katılımınızı gerektirir. Oysa alışkanlıklar daha çok teşvik edilerek ve desteklenerek kazandırılır.
Bu ayrıma özellikle dikkatinizi çekmek istiyorum çünkü olayın püf noktası burada. Bu kontrol mekanizması doğal olarak hiçbir eğitim ve öğretimi gerektirmeden kendiliğinden öğrenilir. Aileler çocukları tuvaletlerini söylemeye başladıklarında ya da başlamadıklarında bunu bir başarı ya da başarısızlık olarak görmeye ve bir yerde kendilerinin bir hata yapmış olduğu ya da çocuklarında bir problem olduğu gibi bir takım yanlış düşüncelere kapılmaya başlıyorlar.
Bu düşünce ise ebeveynlerin panik olmasına ve tuvalet alışkanlığı kazandırmak için çocuklarını zorlamalarına sebep oluyor. Çocuğunuzu tuvaletini söylemesi için zorlamak ise yapılabilecek en büyük hata.
Çocuklarda tuvalet alışkanlığı kazandırmak için anne-baba olarak bize düşen görev nedir?
Bu faaliyet, yeterli düzeyde kas kontrolü gerektirdiği için sıklıkla 2 yaşından önce gerçekleşmesi zordur. Ancak her çocuğun kendine özgü bir birey olduğu unutulmamalıdır. Bazı çocuklar 18 ay civarı tuvaletlerini söylemeye başlarken bazıları 4 yaşa kadar gecikebilir. En ideal zaman 2-2,5 yaş civarıdır. Çocuk tuvalet alışkanlığı kazanmadan önce bunu istediğine yönelik birtakım sinyaller vermeye başlar.
Size düşen görev bu sinyallere duyarlı olmaktır. Eğer çocuğunuz altını ıslattıktan sonra bunu söylemeye başladıysa, artık bezinden rahatsız oluyor ve tuvaletini yapar yapmaz onu çıkarmanızı istiyorsa ya da erişkinler tuvaletlerini yaparken merak ediyorsa, 3-4 saat kuru kalıyorsa, 3-5 dk aynı pozisyonda kalabiliyorsa, çişi ya da kakası geldiğinde haber veriyorsa yavaştan beze bay bay deme zamanı gelmiş demektir.
Çocuğunuzu teşvik etmek için birlikte lazımlık seçmeye gidebilirsiniz. Çocuğunuz oyuncak bebekleri ile oynarken bu durumun minik bir provasını bebekleri üzerinde yapmasına yardımcı olmak ya da ona tuvalet alışkanlığıyla ilgili kitaplar okumak ve hikayeler anlatmak da teşvik edici olabilir. Her şey hazır olduktan sonra, ilk olarak bezine yaptığı kakaları götürüp tuvalete atmak ve ardından onlara bay bay diyerek sifonu çekmek tuvalet alışkanlığı öncesi iyi bir egzersiz olabilir.
Çocuklar tuvaletlerini de kendilerinin bir parçası olarak gördükleri için onlardan bazen ayrılmakta zorlanabilirler. Yine lazımlığa tuvaletini yapan diğer çocuklarla onları bir araya getirmek çocuğunuzu lazımlığa oturmak için teşvik edebilir. Çocuklar en iyi akranlarından öğrenirler. Sonrasında bezini tamamen çıkarmak ve her yemekten sonra 1-2 dk lazımlığa oturmasına yardımcı olmak yeterli olacaktır.
Eğer çocuğunuz lazımlığa oturmuyorsa zorlamamak, bunun için hazır olmasını ve “çişim var” demesini beklemek daha uygundur. 3 yaş civarı çocuklar sıklıkla gündüzleri kuru kalmayı başarırlar. Yine bu dönemde tuvaletini son ana kadar tutup son anda ciyak ciyak bağırarak tuvalete koşmaları da sık rastlanan durumlardandır ve normaldir.
Ancak 4 yaşını geçmiş bir çocuk hala tuvalet alışkanlığı kazanamadıysa ya da daha önce tuvalet alışkanlığı kazanmış bir çocuk bu alışkanlığını kaybettiyse o zaman mutlaka bir çocuk psikiyatrisinden yardım almanız gerekir.
Bebekler için daha fazla faydalı bilgiye ulaşmak için buraya tıklayın.
