COVİD-19 Virüslü Gebe: COVİD-19 Ve Gebe Tehlikeli İkili mi?

Covid-19 virüslü gebe: Covid-19 ve Gebe Gebelikte enfeksiyonlar ve özelde zatürre (pnömoni) sık ölüm nedenlerinden biri olabilmektedir. Tarihe de baktığımızda önceki salgınlarda benzer eğilimler not edilmiştir. Örneğin 1957-58 Asya gribinde ölümlerin %10’u gebelerde kaydedilmiştir ve gebe ölüm oranları gebe olmayan kadınlara göre daha sıktır.

Gebelerdeki solunum yolu ve akciğer enfeksiyonlarının diğer kadınlara göre daha şiddetli seyrettiği unutulmamalıdır.2002-2003 SARS hastalığı epidemisinde de gebelerdeki klinik seyirin diğer kadınlardan daha kötü olduğu görülmektedir. Erken doğum-düşük oranlarının arttığı da bilinmektedir.

Bir çalışmada ilk 3 ayda (trimesterde) başvuran 7 gebeden 4’ü düşük ile, 24 haftadan sonra başvuran 5 gebeden 4’ü erken doğum ile sonuçlanmıştır (Wong, 2004).2012 sonrasında Suudi Arabistan’da hayvanlardan insanlara geçen MERS enfeksiyonu salgınında da 1300 civarındaki hastadan 5’i gebedir ve tümü kötü sonuçlanmıştır. 27-34 yaşarasındaki olguların hemen tümü yoğun bakıma yatırılmıştır.

Gebelik COVID-19’a yakalanmak için riski artırır mı?

Hayır. DSÖ (WHO) tarafından gebeliğin COVID-19 için bir risk faktörü oluşturmadığı ortaya konmuştur (WHO, 2020). Yine de gebe iken COVID-19’a yakalanmanın fetal distrese, erken doğuma ve solunum sıkıntısına yol açabileceği bildirilmiştir (Zhu, 2020).

COVID-19’lu gebelerin özellikleri, ve bulguları nelerdir?

SARS ve MERS’li gebelere göre COVID-19’lu gebeler daha gençtir, 23- 40 yaş aralığındadır.%18 kadar nefes darlığı görülür (Guan, 2020). Ateş %84, öksürük %28 bildirilmiştir(Dashraath, 2020). Gebe olmayan kadınlara benzer şekilde, ana yakınmalar ateş, öksürük,nefes darlığı ve lenfopenidir.Grafide temel bulgu periferal dağılımlı buzlu cam opasiteleridir. BT’de ise bilateral diffüzbuzlu cam opasiteleri tipiktir (Kong 2020, Shi 2020).

COVID-19 geçiren gebelerin psikolojileri nasıldır?

Bu gebelerle ilgili maalesef haberler iyideğil. Depresyon, anksiyete ve intihar girişimlerinin bu grupta diğer kişilere göre daha fazlaolduğu ortaya konmuştur (Sun 2020). Yan ve ark. ise kötü psikolojik duruma sahip(uykusuzluk, depresyon, anksiyete) olan gebelerin %37’ye kadar çıktığını bildirmiştir (Yan, 2020).

COVİD-19 virüslü gebe sağlık çalışanları için farklı bir uyarı var mı?

Evet, var. İyi tasarlanmış klinik çalışmalarda, N95 gibi yüksek korumalı maskelerin gebeliğin ileri dönemlerinde (ikinci ve üçüncü trimester) 1 saatlik fiziksel aktivite sonrasında yetersiz oksijen alımı ile sonuçlandığı bildirilmiştir (Tong 2015, Roberge 2014).

COVID-19 virüslü gebe bebeğine hastalığı geçirir mi?

Hayır. Böyle bir olasılık ihmal edilebilir düzeydedir. Gebelik döneminde influenza (grip) gibi her türlü solunum yolu enfeksiyonları açısından risk artışı vardır. Enfeksiyonun anne karnında bebeğe geçmediği bilinmektedir. Anneden plasenta yoluyla çocuğa geçişin olmadığı bilinmektedir.COVID-19’lu 38 gebenin doğurduğu 39 yeni doğanın incelendiği bir çalışmada 39 çocuğun30’unun COVID-19 açısından test edildiği ve tümünün negatif bulunduğu bildirilmiştir.(Schwartz, 2020).COVID-19’lu gebelerin daha çok gebelik son döneminde enfekte oldukları düşünülmektedir. COVID’19’lu gebelerin hastalık klinik gidişi gebe olmayanlarabenzemektedir.COVID-19’lu anneden bebeğe doğum öncesi/doğum sırasında geçişi ortaya koyan çok azsayıda olgu bildirilmiştir (Rasmussen 2020). Wuhan’da 5 Şubat 2020’de doğumundan 30 saatsonra bir yeni doğanda COVID testi pozitif bulunmuştur. 30 haftalık bir gebede mekanik ventilasyon gerektiren COVID-19 pnömonisi bildirilmiştir (Wang, 2020). Sezaryen ile gebelik sonlandırılmış ve gebe iyileşmiştir.

Düşük veya gebeliğin erken sonlanması (abortus) ile hastalıklar arasında bağlantı varmı?

Düşük veya erken doğum ile COVID-19, SARS ve MERS enfeksiyonları arasında bir ilişki kurulamamıştır. Gebelikte COVID-19’dan korunma nasıl olur? Bireysel izolasyon, sosyal dayanışma, aile ve çevrenin desteği gebelerin korunmasını sağlar. Zorunlu olmadıkça hastaneye gitmemeli, kalabalığa karışmamalıdır.

Covid-19 virüslü gebe de genel tedavi yöntemleri nelerdir?

CoVID-19 enfeksiyonundan şüphelenilen veya tanı almış gebeler diğer hastalar gibi destek tedavisi (oksijenasyon, hidrasyon, antibiyotik tedavisi ve diğerleri) almalıdır. Bunun yanında fetüs (bebek) izlemi yapılmalı, uterin kasılmalar yakından izlenmelidir. Erken doğuma yönelik uyanık olunmalı ve doğum planlaması bireyselleştirilmelidir.CoVID-19 enfeksiyonlu gebede acil sezaryen (C/S) ve doğum endikasyonu zor bir karardır. Kadın hst. ve doğum, yoğun bakım, enfeksiyon uzmanları ortak karar vermelidir.

İlaç kullanımında gebelik durumuna dikkat edilmelidir. Kişiye özel risk-yarar dengesi gözetilmelidir. Gerektiğinde kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ve çocuk hekimlerinden konsültasyon alınmalıdır. Ateş tedavisi: Ateşin düşürülmesi için ilaçtan önce bol sıvı alınması, birkaç saat aralıklarla ılık duş alınması oldukça etkilidir.-İlaçlar: Hekiminiz hastanın durumuna göre ilaç önerisinde bulunacaktır. Özellikle gebeliğin ilk dönemlerinde olabildiğince ilaç kullanılmamaya çalışılmalıdır. Parasetamol daha risksiz bir seçenek olarak görülebilir. Nonsteroid antiinflamatuarlar dediğimiz ilaçlar, örneğin ketoprofen/ deksketoprofen/ ibuprofen/ flurbiprofen ateşe karşı etkin ajanlardır. Zorunlu kalındığında hekime danışarak ilaç kararı alınabilir.COVID-19 tedavisinde kullanılan ilaçların gebelikte sakıncası var mı?

-Antiinflamatuar olarak COVID-19 olgularında güvenle önerilen tocilizumab yeterli çalışma olmadığından gebelikte şu an için önerilmemektedir. Hatta gebelik öncesinde ilacın kesilmesi gerektiği bildirilmiştir.

-Klorokin ve metabolitlerinin kullanımı genellikle güvenli ve etkin görünmektedir. Gebelikte daha yüksek dozlara (en az 500 mg klorokin) gereksinim göstermektedir (Gao, 2020). Bu yüksek dozlar da sistolik hipotansiyon ile ilişkilidir ve büyüyen uterusun supin yatan gebede vena kava inferior’a basısıyla agrave olabilir. Hidroksiklorokin ise gebelikte endikasyon varsa güvenlidir.

Diğer yazarlarımızın köşe yazılarına link aracılığı ile ulaşabilirsiniz.https://www.beybida.com/yazarlar/